VERGİNİN NİSPETİ
ESAS TARİFE
Madde 103 (*) - (7194/17 ile 1/1/2019 tarihinden itibaren elde edilen gelirlere uygulanmak üzere 7/12/2019 değişen madde)
(2025 takvim yılı gelirlerinin vergilendirilmesinde esas alınacak tarife ağıdaki şekilde yeniden belirlenmiştir.
((Hazine ve Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı)’ GVK Genel Tebliği.No:329 a göre;
Gelir vergisine tabi gelirler;
|
18.000 TL’ye (158.000 TL) kadar |
% 15 |
|
40.000 TL’nin (330.000 TL) 18.000 TL’si (158.000 TL) için 2.700 TL, (23.700 TL) fazlası |
% 20 |
|
98.000 TL’nin (800.000 TL) 40.000 TL’si (330.000 TL) için 7.100 TL (58.100) TL) (ücret gelirlerinde 148.000 TL’nin (1.200.000 TL) 40.000 TL’si (330.000 TL) için 7.100 TL), (58.100 TL) fazlası |
% 27 |
|
500.000 TL’nin (4.300.000 TL) 98.000 TL’si (800.000 TL) için 22.760 TL (185.000 TL) (ücret gelirlerinde 500.000 TL’nin (4.300.000 TL) 148.000 TL’si (1.200.000 TL) için 36.260 TL), (293.000 TL) fazlası |
% 35 |
|
500.000 TL’den fazlasının (4.300.000 TL) 500.000 TL’si (4.300.000 TL) için 163.460 TL (1.410.000 TL) (ücret gelirlerinde 500.000 TL’den (4.300.000 TL) fazlasının 500.000 TL’si (4.300.000 TL) için 159.460 TL), (1.378.000 TL) fazlası |
% 40 |
Yeni asgari ücret Bürüt: 26.005,50 TL./ay dır. Net : 22.104,02 TL/Ay dır. Ve tamamı Gelir Vergisinden istisna edilmiştir.
“193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 23.maddesine eklenen 18 maddenin parantez içi hükmü hariç bölümünü dikkate aldığımızda “Hizmet erbabının, ödemenin yapıldığı ayda geçerli olan asgari ücretin aylık brüt tutarından işçi sosyal güvenlik kurumu primi ve işsizlik sigorta primi düşüldükten sonra kalan tutarına isabet eden ücretleri” vergiden istisna edilmiştir şeklindedir.319 seri No.lu Gelir Vergisi Tebliğinin 5.maddesindeki Örnek 1’de de hesaplama bu şekilde verilerek “Hizmet erbabının ücret gelirinin, ilgili ayda geçerli olan asgari ücretin brüt tutarı kadar olması halinde, brüt tutardan, işçi sosyal güvenlik kurumu primi ve işsizlik sigorta primi kesintisi yapılacak, gelir vergisi ve damga vergisi kesintisi yapılmayacaktır.” Denilmektedir. Bu hesaplama ile ilgili verilen örnekte aylık brüt asgari ücret tutarı aşılmamak kaydıyla kümülatif vergi matrahı ve Gelir Vergisi Kanunu’nun 103. maddesinde yer alan tarife ve oran dikkate alınmaksızın tutarın tamamı vergiden istisna edilmektedir.”
Böylece doğru bir uygulamayla yıllardır “Asgari Ücretten Vergi Alınmasın” dileğine, yasa maddesi ile süreklilik kazandırılmıştır.
ASGARİ ÜCRETLİ ESNAFIN DURUMU
Ücretliler dışındaki Gelir Vergisi mükellefleri ise Yukarıdaki tarifeden hesaplandığında ilk 6 ay % 15 Gelir Vergisi kesildikten sonra 158.000.-TL.den sonra hemen 2. Gelir dilimine geçmekte ve Vergi oranı % 20’ye çıkmaktadır. Keza 330.000 TL. den sonra da % 27 lik dilime ulaşılmaktadır. Yani ücret dışı vergilemede Gelir Vergisi mükellefleri asgari ücret seviyesinde gelirleri için yıllık 54.512,48 TL. Gelir vergisi ödemek durumundadırlar. Bu da Asgari Ücret seviyesinde bir geliri olan esnaf, serbest meslek mensubu v.s. Gelir Vergisi mükelleflerinin % 17,5 cıvarında bir vergi ödemesi sonucunu doğurmaktadır.
Aslında Asgari ücret seviyesinde geliri olan esnafın, Anayasamızın 2. Ve 60. Maddeleri kapsamında Sosyal Hukuk Devleti olması nedeniyle hiç vergi ödememesi gerekirken yıllık 54.512,48 TL vergi alınmaktadır.
2026 yılı Asgari ücret belirlendiğinde asgari ücret seviyesinde geliri olan bir esnaftan yeni asgari ücrete göre daha yüksek vergi alınacaktır.
Bu Vergi oranı ve tutarı bugünkü ekonomik koşullar altında çok yüksektir.
Vergideki Adalet ilkesi gereği esasen “Asgari Ücretten Vergi Almama” prensibinin tüm mükelleflere şamil olması gerekmektedir.
Ayrıca bugünkü koşullarda Gelir Vergisi tarifesindeki vergi dilimleri de çok aşağılarda kalmış bulunmaktadır.
Bu nedenle Gelir Vergisi tarifesindeki vergi dilimlerinin de günün ekonomik şartlarına göre yeniden düzenlenmesi gerekmektedir.